Hội thảo nhằm cung cấp cho các doanh nghiệp Vương quốc Anh và Việt Nam những thông tin và hướng dẫn chiến lược về việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP; cùng đó, cung cấp những thông tin về cơ hội thúc đẩy thương mại song phương, định hình lại chuỗi cung ứng toàn cầu... Cùng với Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Anh (UKVFTA) quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam - Vương quốc Anh cũng được hỗ trợ rất lớn từ Hiệp định CPTPP.
Năm 2024, giá trị trao đổi thương mại giữa Việt Nam và Vương quốc Anh đạt 8,4 tỉ USD, tăng 18% so với năm 2023. Vương quốc Anh hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba của Việt Nam tại châu Âu. Tuy nhiên, dư địa hợp tác giữa hai bên còn rất lớn. Hiện tỷ trọng kim ngạch xuất nhập khẩu với thị trường Vương Quốc Anh chỉ chiếm khoảng 6,8% trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam ra thế giới; trong khi đó, Việt Nam chỉ chiếm 0,4% tổng kim ngạch hàng nhập khẩu của Vương quốc Anh với đối tác. Điều này cho thấy có rất nhiều cơ hội cho doanh nghiệp của hai quốc gia đầu tư vào các lĩnh vực thế mạnh của nhau.
Khẳng định Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã và đang mang đến những động lực mạnh mẽ để thúc đẩy quan hệ song phương Việt Nam - Vương quốc Anh, song vẫn phải lưu ý, điều quan trọng là phải hiểu và tận dụng được ưu đãi thuế quan từ các Hiệp định này. Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam – ông Iain Frew cho biết, quan hệ giữa hai quốc gia phát triển cả chiều rộng và chiều sâu. Trong đó, hợp tác thương mại là trụ cột quan trọng trong quan hệ song phương Việt Nam - Vương quốc Anh.
Kể từ năm 2015 đến nay, thương mại song phương giữa hai bên đã tăng trưởng rất mạnh, và thông qua CPTPP, Vương quốc Anh cũng muốn mở rộng thị trường xuất khẩu của mình đến các thành viên tham gia Hiệp định. Anh đã gia nhập CPTPP với sự hỗ trợ mạnh mẽ của Việt Nam đánh dấu mốc lịch sử của Vương quốc Anh. Đây là quyết định chiến lược của Anh quốc, thể hiện cam kết mạnh mẽ trong công tác hội nhập, mở cửa thị trường. Với CPTPP, nhiều sản phẩm hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu sang Vương quốc Anh sẽ được miễn giảm thuế quan, điều này góp phần rất lớn trong việc thúc đẩy quan hệ thương mại song phương giữa hai nước.
Tối ưu hóa lợi ích từ Hiệp định CPTPP
Vương quốc Anh gia nhập CPTPP sẽ thúc đẩy những mặt hàng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam sang thị trường Anh, giúp Việt Nam tiếp cận các mặt hàng có chất lượng và công nghệ cao của Vương quốc Anh. Đồng thời, giúp doanh nghiệp trong nước có cơ hội học hỏi trong các ngành công nghệ, năng lượng sạch… Cùng với đó, thúc đẩy thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp Vương quốc Anh vào Việt Nam.
Việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP đang mang đến nhiều thuận lợi, nhiều cơ hội hơn cho doanh nghiệp trong nước. Thứ nhất, doanh nghiệp trong nước đã và đang làm rất tốt các thủ tục tận dụng ưu đãi từ CPTPP để xuất khẩu sang các nước thành viên Hiệp định. Thêm thị trường Vương quốc Anh, các doanh nghiệp có thể tận dụng các bộ thủ tục sẵn có, như vậy vừa tiết kiệm chi phí, thời gian, thủ tục hành chính. Thứ hai, doanh nghiệp có thêm cơ hội mở rộng nguồn cung nguyên vật liệu từ các nước thành viên, trong đó có Vương quốc Anh để sản xuất, xuất khẩu trong khối CPTPP. Tuy nhiên, Hiệp định CPTPP hay UKVFTA đều là những hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, do vậy, đòi hỏi nước xuất khẩu, doanh nghiệp xuất khẩu phải nâng cao năng lực nội tại.
Với các FTA, tính trách nhiệm cần phải được chú trọng. Các doanh nghiệp cần chú ý đến điều khoản về môi trường, về lao động… để đáp ứng các tiêu chí phát triển bền vững trong các hiệp định. Đối với lĩnh vực thủy sản, việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP mang đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp thủy sản về thuế quan, về xuất xứ nội khối, nhất là đối với mặt hàng cá ngừ. Cụ thể là: Bãi bỏ hạn ngạch nhập khẩu các mặt hàng cá ngừ từ Việt Nam. Lộ trình thuế nhập khẩu về 0% các mặt hàng thuỷ hải sản từ Việt Nam ngắn hơn, nhanh hơn UKVFTA. Kim ngạch nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam vào Anh là 310-340 triệu USD/năm, bằng 30% kim ngạch nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam của cả khối EU. Vì vậy, Anh quốc là thị trường quan trọng đối với ngành thủy sản Việt Nam.
 |
Cùng với CPTPP, Việt Nam và Vương quốc Anh cũng đã ký kết Hiệp định UKVFTA. CPTPP và UKVFTA đã và đang tạo động lực tăng trưởng rất lớn trong quan hệ song phương, đồng thời mở ra không gian phát triển mới trong các lĩnh vực tiềm năng. Với CPTPP, Việt Nam có sự tiếp cận thị trường tốt hơn trong thương mại hàng hóa dành cho doanh nghiệp. Lợi ích to lớn nhất mà CPTPP mang lại chính là quy tắc xuất xứ. Doanh nghiệp hai bên có thể tận dụng yếu tố này để tận dụng để tăng cường xuất khẩu, mở rộng thị trường. Chương Thương mại dịch vụ trong CPTPP sẽ mang lại những lợi ích rất lớn cho doanh nghiệp Vương quốc Anh. Còn đối với Hiệp định UKVFTA, các doanh nghiệp sẽ có lợi thế hơn nếu tiếp cận các lĩnh vực mua sắm chính phủ, hay đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng xanh…
Trong khuôn khổ Hội thảo, Bộ Công Thương và Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác nhằm thiết lập một khuôn khổ hợp tác và phối hợp, tạo thuận lợi cho công tác thực thi hiệu quả chính sách và pháp luật về phòng chống hàng hóa giả mạo và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ ở mỗi quốc gia khi cả Việt Nam và Vương quốc Anh cùng là thành viên của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Anh (UKVFTA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Chương trình Hội nhập Kinh tế ASEAN - Anh (Chương trình EIP).
Đây không chỉ là bước tiến mới trong quan hệ song phương Việt Nam - Vương quốc Anh mà còn thể hiện mạnh mẽ tinh thần của cả hai bên trong việc thúc đẩy việc thực thi quyền sở hữu trí tuệ theo Hiệp định CPTPP và UKVFTA, qua đó, xây dựng một môi trường kinh doanh công bằng và bền vững, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và doanh nghiệp. Từ đó, góp phần thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư giữa Việt Nam - Vương quốc Anh.
Ngọc Thúy (moit.gov.vn)